- Είναι καλά δομημένες ή όχι οι παρακάτω δυο παράγραφοι ενός μαθητή; Πώς πρέπει να βαθμολογηθούν, και γιατί; Ας εξετάσουμε το ζήτημα γιατί μια ανεπιτυχής βαθμολογία ως προς τη Δομή, μπορεί να έχει άσχημες συνέπειες για το μαθητή, πχ να τον φέρει σε σύγχυση για τη δομή, να τον αποθαρρύνει για το μάθημα της παραγωγής λόγου, κτλ.
- Παραθέτω στο Α τα όσα λέει ένας φιλόλογος στο μπλοκ του που τις θεωρεί μη καλά δομημένες, και στη συνέχεια στο Β αναφέρω τα Σχόλιά μου και τις Παρατηρήσεις μου.
Α) Παρουσιάζω στην ανάρτηση αυτήν ένα πρόβλημα δομής από μαθητικό δοκίμιο παραγωγής λόγου. Στο θέμα που ακολουθεί βρήκα δυο ενδιαφέρουσες παραγράφους που πιστοποιούν την τεράστια σημασία ενός δομημένου σχεδίου. Ο μαθητής, λειτουργώντας επιπόλαια ή απρόσεκτα, σε παραγράφους αιτίων παρουσιάζει και τις επιπτώσεις που γεννιούνται από το πρόβλημα, που εν προκειμένω είναι η απαξίωση του αγαθού της μόρφωσης. Μάλιστα και στις δυο παραγράφους ξεκινά τις περιόδους υπ’ αριθμ. 1 με αίτια, δίνει στις υπ’ αριθμ. 2 συνέπειες, για να επανέλθει σε αίτια στις υπ’ αριθμ. 3 περιόδους. Πρόκειται προφανώς για βιαστικό και αμέθοδο γράψιμο, για επιπόλαιη παραγωγή λόγου, που επιβεβαιώνει την πεποίθησή μου πως, αν δεν δουλέψει μεθοδικά και πειθαρχημένα ο μαθητής, η αποτυχία είναι αναπόφευκτη. Και στις δυο αυτές περιπτώσεις παραγράφων ο μαθητής θα βαθμολογηθεί αρνητικά στη δομή και όχι στο περιεχόμενο λόγω της αταξίας στην παράθεση του υλικού. Τα υπόλοιπα προβλήματα, όπως στην έκφραση και στην ορθογραφία, είναι άλλης εξέτασης αντικείμενο. Πώς θα βαθμολογούσα μια παραγωγή λόγου στη δομή, αν είχε μόνο αυτά τα δυο προβλήματα δομής και τίποτε περισσότερο; Θα αφαιρούσα 3 μονάδες από τις 8 της δομής. Θέμα για παραγωγή λόγου: Στις μέρες μας ολοένα μεγεθύνεται η απαξίωση του μορφωτικού αγαθού και αποστασιοποιούνται οι μαθητές από τους σκοπούς της εκ-παίδευσης. Σε ένα άρθρο 500 έως 600 λέξεων να ανιχνεύσεις τους παράγοντες που προκαλούν αυτό το φαινόμενο και να εντοπίσεις τις συνέπειες που μπορεί να προ-κληθούν από την απαξίωση της Παιδείας. Παράγραφος 1η: Κατ’ αρχάς ένας σημαντικός παράγοντας όπου έπαιξε μεγάλο ρόλο γι’ αυτήν την απαξίωση είναι ότι σε ορισμένες οικογένειες οι γονείς δεν στηρίζουν τα παιδιά στη μόρφωσή τους και έτσι πολλές φορές συναντάμε περιπτώσεις όπου οι μα-θητές παρατούν τη μόρφωσή τους. // Αυτό το φαινόμενο επειδή είναι αρκετά συχνό ρίχνει το μορφωτικό επίπεδο μιας χώρας και χάρη σε αυτό είναι αρκετά πιο ευάλωτη σε λανθασμένες απόψεις σε πολιτικά ή κοινωνικά θέματα που αφορούν τα κοινά, πράγμα που είναι πολύ άσχημο για τις ρίζες αλλά και το μέλλον ενός πολιτισμού. // Πολλές φορές αυτή η μαθητική απαξίωση οφείλεται και στο σχολείο διότι χάρη σε αυτό όπου εξειδικεύεται στο να βοηθήσει μόνο τους καλούς μαθητές να γίνουν καλύτεροι και αφήνει τους κακούς μαθητές στη μοίρα τους, νοοτροπία η οποία δεν είναι σωστή από καμιά πλευρά.// Παράγραφος 2η: Άλλος ένας παράγοντας είναι η έλλειψη ελεύθερου χρόνου όπου χάρη σε αυτήν τα παιδιά δεν μπορούν να ασχοληθούν με τα μαθήματά τους και συνεπώς δεν μπορούν να προσπαθήσουν να γίνουν καλύτεροι σε αυτά ώστε να φτάσουν στους στόχους τους. // Αυτή η απαξίωση προς το σχολείο έχει ως συνέπεια τη μείωση του επιπέδου του λόγου κι έτσι δεν μπορούν να ενταχθούν εύκολα σε μια κοινωνική ομάδα.// Επίσης η χρήση ξένων μορφών διαλέκτων αλλά και μορφών πολιτισμού όπου έχουν μπει στην καθημερινότητα τους συμβάλλει σε αυτήν την κοινωνική απαξίωση.
Β) ΣΧΟΛΙΑ ΜΟΥ: 1) Το κείμενο αποτελείται από περισσότερες από δυο παραγράφους. Θα έλεγα από πέντε, και διαχώρισα τη μια από την άλλη με δυο κάθετες γραμμές //. 2) Η δομή, που είναι του τύπου αίτιο+ συνέπεια, είναι καλή και σωστή, γι’ αυτό κάθε αναγνώστης μπορεί να παρακολουθήσει και να κατανοήσει εύκολα τις σκέψεις του συγγραφέα. 3) Θα έλεγα ότι τα εκφραστικά λάθη, μερικά από τα οποία τα υπογράμμισα, είναι εκείνα που μειώνουν την αξία του κειμένου, όπως η φράση «χάρη σε αυτή» που είναι νοηματικά εντελώς αντίθετη με τις δυσμενείς συνέπειες που την ακολουθούν, όπως επίσης η μη χρησιμοποίηση υποτακτικού λόγου 4) και ίσως και ότι ο συγγραφέας δεν έχει εντοπίσει και άλλες σοβαρές αιτίες, όπως ότι οι πτυχιούχοι δεν βρίσκουν πια εύκολα εργασία όπως παλαιότερα, ότι η κοινωνία μας προβάλλει κυρίως και σπρώχνει τους νέους και νέες μας σε κερδοφόρα επαγγέλματα που δεν έχουν υποχρεωτικά αδήριτη ανάγκη από υψηλή μόρφωση ή τεχνική ειδίκευση (τραγουδιστές, παρουσιαστές κουτσομπολίστικων εκπομπών, κλπ).
ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ως προς τη θεωρία δομής: 1) Υπάρχει όπως είναι γνωστό ο υποθετικός λόγος «εάν αυτό, τότε εκείνο», που μεταφράζεται «εάν αυτή η αιτία, τότε εκείνο το αποτέλεσμα, ή εάν αυτή η αιτία, τότε εκείνη η συνέπεια». Όμως στον καθημερινό λόγο παραλείπουμε συνήθως το εάν ή και το τότε, και παρουσιάζουμε τη διατύπωσή μας με καταφατικό τρόπο: λέμε ή γράφουμε «η έλλειψη χρόνου στους μαθητές έχει σα συνέπεια να μη μπορούν να ασχοληθούν όσο πρέπει με τα μαθήματά τους». 2) Υπάρχει επίσης η περίπτωση ένα αποτέλεσμα να είναι αιτία για ένα επόμενο αποτέλεσμα. Έτσι έχουμε:«Αυτό το φαινόμενο (που παρατάνε το σχολείο) επειδή είναι αρκετά συχνό// ρίχνει το μορφωτικό επίπεδο μιας χώρας// που γίνεται πιο ευάλωτη σε λανθασμένες απόψεις σε πολιτικά ή κοινωνικά θέματα που αφορούν τα κοινά, // πράγμα που με τη σειρά του είναι πολύ άσχημο για τις ρίζες αλλά και το μέλλον ενός πολιτισμού.
* ΑΠΟΨΗ ΜΟΥ: Οι παράγραφες είναι καλά δομημένες. Μάλιστα, ο μαθητής, μάλλον συνοπτικό και μαθηματικό μυαλό, χρησιμοποιεί έναν δύσκολο τύπο, * τον τύπο αιτία- αποτέλεσμα (που αποτελεί με τη σειρά του αιτία για επόμενο αποτέλεσμα). Με μικρή καλυτέρευση στη διατύπωση των απόψεών του, θα βελτίωνε την παραγωγή του λόγου του.
=======
Α) Παρουσιάζω στην ανάρτηση αυτήν ένα πρόβλημα δομής από μαθητικό δοκίμιο παραγωγής λόγου. Στο θέμα που ακολουθεί βρήκα δυο ενδιαφέρουσες παραγράφους που πιστοποιούν την τεράστια σημασία ενός δομημένου σχεδίου. Ο μαθητής, λειτουργώντας επιπόλαια ή απρόσεκτα, σε παραγράφους αιτίων παρουσιάζει και τις επιπτώσεις που γεννιούνται από το πρόβλημα, που εν προκειμένω είναι η απαξίωση του αγαθού της μόρφωσης. Μάλιστα και στις δυο παραγράφους ξεκινά τις περιόδους υπ’ αριθμ. 1 με αίτια, δίνει στις υπ’ αριθμ. 2 συνέπειες, για να επανέλθει σε αίτια στις υπ’ αριθμ. 3 περιόδους. Πρόκειται προφανώς για βιαστικό και αμέθοδο γράψιμο, για επιπόλαιη παραγωγή λόγου, που επιβεβαιώνει την πεποίθησή μου πως, αν δεν δουλέψει μεθοδικά και πειθαρχημένα ο μαθητής, η αποτυχία είναι αναπόφευκτη. Και στις δυο αυτές περιπτώσεις παραγράφων ο μαθητής θα βαθμολογηθεί αρνητικά στη δομή και όχι στο περιεχόμενο λόγω της αταξίας στην παράθεση του υλικού. Τα υπόλοιπα προβλήματα, όπως στην έκφραση και στην ορθογραφία, είναι άλλης εξέτασης αντικείμενο. Πώς θα βαθμολογούσα μια παραγωγή λόγου στη δομή, αν είχε μόνο αυτά τα δυο προβλήματα δομής και τίποτε περισσότερο; Θα αφαιρούσα 3 μονάδες από τις 8 της δομής. Θέμα για παραγωγή λόγου: Στις μέρες μας ολοένα μεγεθύνεται η απαξίωση του μορφωτικού αγαθού και αποστασιοποιούνται οι μαθητές από τους σκοπούς της εκ-παίδευσης. Σε ένα άρθρο 500 έως 600 λέξεων να ανιχνεύσεις τους παράγοντες που προκαλούν αυτό το φαινόμενο και να εντοπίσεις τις συνέπειες που μπορεί να προ-κληθούν από την απαξίωση της Παιδείας. Παράγραφος 1η: Κατ’ αρχάς ένας σημαντικός παράγοντας όπου έπαιξε μεγάλο ρόλο γι’ αυτήν την απαξίωση είναι ότι σε ορισμένες οικογένειες οι γονείς δεν στηρίζουν τα παιδιά στη μόρφωσή τους και έτσι πολλές φορές συναντάμε περιπτώσεις όπου οι μα-θητές παρατούν τη μόρφωσή τους. // Αυτό το φαινόμενο επειδή είναι αρκετά συχνό ρίχνει το μορφωτικό επίπεδο μιας χώρας και χάρη σε αυτό είναι αρκετά πιο ευάλωτη σε λανθασμένες απόψεις σε πολιτικά ή κοινωνικά θέματα που αφορούν τα κοινά, πράγμα που είναι πολύ άσχημο για τις ρίζες αλλά και το μέλλον ενός πολιτισμού. // Πολλές φορές αυτή η μαθητική απαξίωση οφείλεται και στο σχολείο διότι χάρη σε αυτό όπου εξειδικεύεται στο να βοηθήσει μόνο τους καλούς μαθητές να γίνουν καλύτεροι και αφήνει τους κακούς μαθητές στη μοίρα τους, νοοτροπία η οποία δεν είναι σωστή από καμιά πλευρά.// Παράγραφος 2η: Άλλος ένας παράγοντας είναι η έλλειψη ελεύθερου χρόνου όπου χάρη σε αυτήν τα παιδιά δεν μπορούν να ασχοληθούν με τα μαθήματά τους και συνεπώς δεν μπορούν να προσπαθήσουν να γίνουν καλύτεροι σε αυτά ώστε να φτάσουν στους στόχους τους. // Αυτή η απαξίωση προς το σχολείο έχει ως συνέπεια τη μείωση του επιπέδου του λόγου κι έτσι δεν μπορούν να ενταχθούν εύκολα σε μια κοινωνική ομάδα.// Επίσης η χρήση ξένων μορφών διαλέκτων αλλά και μορφών πολιτισμού όπου έχουν μπει στην καθημερινότητα τους συμβάλλει σε αυτήν την κοινωνική απαξίωση.
Β) ΣΧΟΛΙΑ ΜΟΥ: 1) Το κείμενο αποτελείται από περισσότερες από δυο παραγράφους. Θα έλεγα από πέντε, και διαχώρισα τη μια από την άλλη με δυο κάθετες γραμμές //. 2) Η δομή, που είναι του τύπου αίτιο+ συνέπεια, είναι καλή και σωστή, γι’ αυτό κάθε αναγνώστης μπορεί να παρακολουθήσει και να κατανοήσει εύκολα τις σκέψεις του συγγραφέα. 3) Θα έλεγα ότι τα εκφραστικά λάθη, μερικά από τα οποία τα υπογράμμισα, είναι εκείνα που μειώνουν την αξία του κειμένου, όπως η φράση «χάρη σε αυτή» που είναι νοηματικά εντελώς αντίθετη με τις δυσμενείς συνέπειες που την ακολουθούν, όπως επίσης η μη χρησιμοποίηση υποτακτικού λόγου 4) και ίσως και ότι ο συγγραφέας δεν έχει εντοπίσει και άλλες σοβαρές αιτίες, όπως ότι οι πτυχιούχοι δεν βρίσκουν πια εύκολα εργασία όπως παλαιότερα, ότι η κοινωνία μας προβάλλει κυρίως και σπρώχνει τους νέους και νέες μας σε κερδοφόρα επαγγέλματα που δεν έχουν υποχρεωτικά αδήριτη ανάγκη από υψηλή μόρφωση ή τεχνική ειδίκευση (τραγουδιστές, παρουσιαστές κουτσομπολίστικων εκπομπών, κλπ).
ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ως προς τη θεωρία δομής: 1) Υπάρχει όπως είναι γνωστό ο υποθετικός λόγος «εάν αυτό, τότε εκείνο», που μεταφράζεται «εάν αυτή η αιτία, τότε εκείνο το αποτέλεσμα, ή εάν αυτή η αιτία, τότε εκείνη η συνέπεια». Όμως στον καθημερινό λόγο παραλείπουμε συνήθως το εάν ή και το τότε, και παρουσιάζουμε τη διατύπωσή μας με καταφατικό τρόπο: λέμε ή γράφουμε «η έλλειψη χρόνου στους μαθητές έχει σα συνέπεια να μη μπορούν να ασχοληθούν όσο πρέπει με τα μαθήματά τους». 2) Υπάρχει επίσης η περίπτωση ένα αποτέλεσμα να είναι αιτία για ένα επόμενο αποτέλεσμα. Έτσι έχουμε:«Αυτό το φαινόμενο (που παρατάνε το σχολείο) επειδή είναι αρκετά συχνό// ρίχνει το μορφωτικό επίπεδο μιας χώρας// που γίνεται πιο ευάλωτη σε λανθασμένες απόψεις σε πολιτικά ή κοινωνικά θέματα που αφορούν τα κοινά, // πράγμα που με τη σειρά του είναι πολύ άσχημο για τις ρίζες αλλά και το μέλλον ενός πολιτισμού.
* ΑΠΟΨΗ ΜΟΥ: Οι παράγραφες είναι καλά δομημένες. Μάλιστα, ο μαθητής, μάλλον συνοπτικό και μαθηματικό μυαλό, χρησιμοποιεί έναν δύσκολο τύπο, * τον τύπο αιτία- αποτέλεσμα (που αποτελεί με τη σειρά του αιτία για επόμενο αποτέλεσμα). Με μικρή καλυτέρευση στη διατύπωση των απόψεών του, θα βελτίωνε την παραγωγή του λόγου του.
=======
Τα ιστολόγιά μου
- Έκθεση Λυκείου (από τον Δ. Τσαμαρδίνο, Θεσσαλονίκη) = για μαθητές
- Μαθήματα για την έκθεση λυκείου = για μαθητές
- Έκθεση Λυκείου, θέματα και σκέψεις = για μαθητές
- Έκθεση λυκείου, τα μυστικά της = και για μαθητές
- Συλλογισμοί
- Συλλογισμοί και είδη παραγράφων
- ΑΠΟΔΕΙΚΤΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ
- ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟ (Δομή) ΤΗΣ ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΥ
- Κειμενικά είδη
- Προβληματισμοί φιλολόγων για το συλλογισμό κλπ
- Παραγωγή κειμένου, Λαθεμένη θεωρία
- A paragraph (η αριστοτελική άποψη)
- Λογική 2 (Logic 2)
- Αιτίες, αναγκαίες και επαρκείς
