Κυριακή 26 Φεβρουαρίου 2012

14) Ελλειπτικός συλλογισμός


-Σε ένα μπλοκ φιλολόγων αναφέρεται ο παρακάτω (1) συλλογισμός:
ο Χ κλέβει στη μονόπολη
ο Χ είναι αναξιόπιστο πρόσωπο.

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ: 1) Από τον συλλογισμό λείπουν διαρθρωτικές λέξεις.
2) Οι φιλόλογοι που συμμετέχουν στη συζήτηση, λένε πολλές και διάφορες γνώμες, πχ ότι ο συλλογισμός είναι "ο Χ είναι αναξιόπιστο πρόσωπο, επειδή, ή γιατί, κλέβει στη μονόπολη".
3) Ένας μάλιστα φιλόλογος προσθέτει έξι εφτά γραμμές, ανάμεσα στις οποίες πρέπει να διαλέξει κανείς ποια είναι εκείνη που έχει σχέση με το συλλογισμό, κλπ, κλπ.

ΣΧΟΛΙΟ ΜΟΥ: Υπάρχει ένα είδος συλλογισμού που μπορούμε να τον ονομάσουμε "ελλειπτικό" (και την παράγραφο που τον περιέχει: "ελλειπτική παράγραφο"). Στον παραπάνω συλλογισμό λείπει η προκείμενη "όποιος κλέβει στη μονόπολη είναι αναξιόπιστο πρόσωπο, οπότε ο πλήρης συλλογισμός είναι "όποιος κλέβει στη μονόπολη είναι αναξιόπιστο πρόσωπο, ο Χ κλέβει στη μονόπολη, άρα είναι αναξιόπιστο πρόσωπο".

{Τον ελλειπτικό συλλογισμό τον συναντάμε και τον έχουμε μάθει στη Λογική, αλλά εκεί τον ονομάζουμε "ενθύμημα".  Έτσι, ελλειπτικός συλλογισμός είναι το ενθύμημα "ο Σωκράτης είναι θνητός, γιατί είναι άνθρωπος" από όπου λείπει η μείζονα προκείμενη "όλοι οι άνθρωποι είναι θνητοί". Ελλειπτικός είναι και ο συλλογισμός "δευτέρα λυκείου είσαι- διάβασε" από όπου λείπουν πολλές προκείμενες- Γενικά με τον ελλειπτικό συλλογισμό πρέπει να είναι κανείς εξοικειωμένος για να λύνει το πρόβλημα που παρουσιάζει ένας τέτοιος συλλογισμός}.

-, ΟΜΩΣ ΕΊΝΑΙ ΣΩΣΤΟΣ Ο ΠΑΡΑΠΑΝΩ στο (1) ΣΥΛΛΟΓΙΣΜΌΣ; Όχι, βέβαια, Είναι με υπερβολή- έναν που κλέβει στο παιχνίδι μονόπολη δεν τον λέμε αναξιόπιστο αλλά ζαβολιάρη. Η σημασία του αναξιόπιστου είναι πολύ βαριά, εννοεί αυτόν πχ που δανείζεται χρήματα και δεν τα επιστρέφει. Ο ΣΥΛΛΟΓΙΣΜΌΣ ΑΥΤΟΣ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΔΙΟΡΘΩΘΕΙ ΣΤΟ ΣΧΟΛΙΚΟ ΒΙΒΛΙΟ ΠΟΥ ΤΟΝ ΠΕΡΙΕΧΕΙ- γιατί εθίζει τους μαθητές να δίνουν βαρύ χαρακτηρισμό σε απλές περιπτώσεις.
=======

Τα ιστολόγιά μου